Bibliotheek voor overheidsmediators
Welkom in de bibliotheek. Hier vind je de klassiekers op ons vakgebied. De bibliotheek is nog in ontwikkeling (NB ook voor wat betreft de techniek), dus laat het ons vooral weten als er nog een klassieker ontbreekt!
Boeken
Handboek Mediation (SDU, 2005)
A.F.M. Brenninkmeijer, H.J. Bonenkamp, K. Van Oyen, H.C.M. Prein & P. Walters
Een uiteenzetting van ervaren en deskundige auteurs over onderwerpen als de dynamiek van conflicten, onderhandelen, de partijen bij mediation, het mediationproces, de mediator zelf en bijzondere vormen van mediation. Standaardwerk voor alle mediators in Nederland.
Zakboek voor de Mediator (3e druk) (SDU, 2017)
Lisette Sloots & Jacqueline Spierdijk
Mediators beschikken over de nodige bagage en vaardigheden, maar stuiten in de dagelijkse praktijk nogal eens op praktische dilemma’s. Dit compacte boekje beoogt een spoorboekje bij de beroepsuitoefening te zijn. Het bevat tevens praktische wenken voor de kantoororganisatie en biedt een overzicht van mediation ruimten in Nederland.
Excellent onderhandelen (vertaling van ‘Getting to Yes’) (Business Bibliotheek, 2001)
Roger Fischer, William Ury & Bruce Patton
Dit boek beschrijft de methode van principieel onderhandelen die door de deelnemers aan het Harvard-Onderhandelingsproject werden ontwikkeld. Deze methode kan worden toegepast door iedereen en in elke situatie – van diplomatieke topconferenties en gerechtelijke procedures tot gesprekken over loonsverhoging of het vaststellen van de huishuur.
Link naar boek op website Managementboek
Onderhandelen met Lastige Mensen (vertaling van: “Getting past no”) (Contact Amsterdam, 2001)
William Ury
Dit boek behelst een boeiende uiteenzetting over hoe om te gaan met ‘lastig onderhandelingsgedrag’. Er wordt ingegaan op de hantering van de Harvard-methode bij gevallen waarin een tegenpartij niet wil onderhandelen of niet mee wil doen volgens de regels van de Harvard-methode. Ook worden andere vormen van lastig onderhandelingsgedrag behandeld.
Link naar boek op website Libris
Mediation in de praktijk. Beroepsvaardigheden en Interventietechnieken (Boom, 2015)
Hugo Prein
Een boek waarin wordt ingegaan op praktische bemiddelingsvaardigheden die belangrijk zijn geworden voor accountants, notarissen, juristen en psychologen door het opkomende werkveld van mediation.
Link naar boek op website Boom
Taal van de mediator (3e druk) (SDU, 2019)
E. Schutte & H.F.M. van der Griendt
The devil is in the detail… Een boekje vol met voorbeeldvragen en interventies voor mediators. De vragen en interventies zijn gegroepeerd per fase van het mediationproces en per onderwerp dat aan de orde komt. Handig voor als je inspiratie nodig hebt, alternatieve interventies zoekt of om op te starten.
Geweldloze Communicatie (Lemniscaat, 2010)
Marshall B. Rosenberg
In dit boek wordt ingegaan op de essentiële elementen waaruit geweldloze communicatie bestaat: waarnemen en spreken zonder oordeel, verantwoording nemen voor gevoelens, de kracht van mededogen en het uiten van waardering.
Link naar boek op website Lemniscaat
Groepsmediation – Dynamiek, procesontwerp en werkvormen (SDU, 2015)
M. Thiebout, K. van Oyen, L.J. Rijerkerk & J.A.T.M. de Waart
Dit eerste Nederlandse boek over groepsmediation komt voort uit de veelzijdige praktijkervaring van de auteurs. Het helpt u bij het analyseren van conflicten binnen en tussen groepen en bij het maken van een effectief procesontwerp.
Toolkit Mediation voor de mediator en onderhandelaar (Boom Juridische Uitgevers, 2018)
M.A. Schonewille
De Toolkit is een praktische handleiding voor iedereen in een conflict- of onderhandelingssituatie. Voor ervaren mediators biedt de Toolkit de mogelijkheid om de al bekende interventies en technieken verder uit te breiden of te verdiepen met inzichten zoals de cruciale rol van het opwekken van vertrouwen (en hoe je dat doet als mediator), het nut van mindfulness, of het omgaan met interculturele aspecten. Ook nieuwe inzichten uit de neurowetenschap en onderhandelingspraktijk komen aan bod.
Link naar boek op website Boom
Boeken (Engelstalig)
ADR Principles and Practice
(Sweet & Maxwell, 1993)
Henry J. Brown & Arthur L. Marriott
ADR Principles and Practice is een essentieel werk over Alternative Dispute Resolution. ADR raakt steeds verder geïntegreerd in rechtenstudies en -opleidingen. Dit werk voorziet in de toenemende behoefte aan een alomvattende gids die ook geschikt is voor studenten. In deze vierde editie wordt specifiek ook aandacht besteed aan ontwikkelingen in statutair recht en case law (zoals dat in het VK en de VS gebruikt wordt) alsook actuele jurisprudentie waarbij ADR processen een rol hebben gespeeld – voornamelijk in ICT en online processen, waaronder Online Dispute Resolution (ODR).
Link naar boek op SweetandMaxwell.co.uk
Using Conflict Theory (in Cambridge University Press, 2002)
O.J. Bartos & P. Wehr
Zoals menselijk conflict – van familievetes tot stakingen en het nationale zorgstelsel – een universeel en altijd aanwezig sociaal probleem is, zo is het vinden van manieren om er mee om te gaan voor iedereen een uitdaging. Dit geldt zowel voor de gemiddelde burger als voor beleidsmakers en sociale wetenschappers. Using Conflict Theory leert studenten hoe, onder welke omstandigheden en waarom conflicten ontstaan alsook hoe je ermee om kunt gaan. Dit is een uniek lesboek waarin theorie en praktijk voor het eerst worden gebundeld voor studenten.
Link naar het boek op Cambridge
The Promise of Mediation (Jossey-Bass Publishers, 1994)
Robert A. Bush & Joseph P. Folger
In dit boek beschrijven twee toegewijde pleitbezorgers hun visie op de transformatieve capaciteit van mediation: niet alleen betere oplossingen, maar ook betere mensen te creëren. Concrete introductie op mediation. Veel voorbeelden en twee cases.
Link naar het boek op de Slechte
The Mediation Process – Practical Strategies for Resolving Conflict (Jossey-Bass, (1986) 2014)
Christopher W Moore
Gedetailleerd overzicht van de strategieën en technieken van het mediationproces. Behandeld worden allerlei vaardigheden van ‘het eerste contact’, verzamelen en analyseren van feiten, het ontwerpen van een plan van behandeling, het vaststellen van een agenda tot het waarderen van ingebrachte voorstellen en opties en het bereiken van formele overeenstemming. Standaardwerk.
Practice Guidelines for Co-Mediation: Making Certain That “Two Heads Are Better Than One” (Mediation Quarterly, volume 13, Issue 3. 1996)
Lela P. Love & Joseph B. Stulberg
Co‐mediation kan de effectiviteit van een mediation proces ofwel versterken ofwel verzwakken. Dit artikel legt de voor- en nadelen van co-mediation naast elkaar en komt met richtlijnen voor co-mediators om het “samenwerkingspotentieel” van een co-mediation team optimaal te benutten.
Link naar het artikel op HeinOnline
The Third Side (Hammondsworth, 2000)
W.L. Ury
Volgens William Ury zijn er twee mensen nodig om een gevecht aan te gaan, maar drie om er weer mee op te houden. Hij destilleert de lessen van twee decennia aan ervaring met familievetes, arbeiders stakingen en oorlogen om tot een ‘dappere, nieuwe strategie’ te komen om het vechten te stoppen. Ury beschrijft tien praktische rollen – die van manager, leraar, ouders en burgers – die ieder van ons iedere dag kans pelen om destructieve conflicten te voorkomen. Als ervaren antropoloog met onderzoekservaring uiteenlopend van primitieve stammen tot moderne corporaties concludeert Ury dat vechten geen onontkoombaar deel van de menselijke natuur is.
Link naar het boek op Bol.com . Interessant: bekijk ook het platform van William Ury ‘The Third Side’
Beyond Winning – Negotiating to create value in deals and disputes (in ‘blad’, jaar)
R. H. Mnookin, S.R. Peppet & A.S. Tulumello
Dit boek, geschreven door de directeur van het Harvard Negotiation Research Project, Robert H. Mnookin, beschrijft de drie onvermijdelijke spanningsvelden waarmee een bemiddelaar in aanraking komt, waaronder de spanning tussen waarde creëren en waarde verdelen en tussen empathie en assertiviteit. Geschreven voor zowel advocaten als bemiddelaars a.d.h.v. voorbeelden en met concrete strategieën.
Link naar het boek in de StudyStore
Mediating dangerously (Wiley & Sons, 2019)
Kenneth Cloke
Mediating Dangerously laat professionals in conflicthantering zien hoe je voorbij de traditionele stappen, procedures en technieken van mediation komt om de onzichtbare hart en ziel van mediation te laten zien, de subtiele en gevoelige motor die een proces van persoonlijke en organisationele verandering voorttrekt. Dit boek is een belangrijke bijdrage aan de literatuur van conflicthantering dat professionals in het veld nog jaren zal informeren en inspireren.
Link naar het boek bij Paagman
evolution of a field – personal histories in conflict resolution (DRI Press, 2020)
Howard Gadlin & Nancy A. Welsh
Dit boek bevat 23 hoofdstukken die zijn geschreven door stichters, denkers, uitvinders, hervormers, verstoorders en transformateurs in het veld van conflicthantering. Hiermee geeft het boek een unieke inkijk in de ‘on-the-ground reasons’ voor het bestaan en de ontwikkeling van het werkveld. De bijdragen in dit boek komen van mediators, facilitators, arbiters, ombudspersonen, academici, systeemontwerpers, entrepreneurs, leiders van conflicthanteringsorganisaties, onderzoekers, voorvechters voor conflicthantering en critici van conflicthantering. Elk delen zij hun persoonlijke en professionele verhalen alsook de waarden, aspiraties en karakteristieken van het werkveld die hen hebben geinspireerd om betrokken te raken in het domein van conflicthantering, hun carrière hierin te ontwikkelen en zowel met het veld te worstelen als er hun stempel op te drukken.
Dit boek is nog niet gepubliceerd of als zodanig verkrijgbaar in Nederland, zodra dit bekend is volgt hier een link.
Everyone can Win (Simon & Schuster, 1994)
Helena Cornelius & Shoshana Faire
De bereidheid, de wil om een oplossing te vinden is een kernfactor in conflictoplossing. Soms is het het enige dat je nodig hebt – waar een wil is, is een weg.
the tension between empathy and assertiveness (in Interpersonal Skills, 1996)
R.H. Mnookin, S. R. Peppet & A.S. Tullumello
Weinig mensen gebruiken zowel empathie als assertiviteit in hun onderhandelingen. Geconfronteerd met conflict kiezen we er meestal voor om of volledig mee te gaan met de ander, of volledig onze eigen kijk op de zaak naar voren te schuiven. Terwijl we ook zouden kunnen schipperen tussen beide vaardigheden, vertellen we ons eigen verhaal en luisteren naar de ander met als enige doel om een “ja, maar” antwoord te geven. Op die manier kom je in een cyclus van argument – tegenargument terecht waarbij nauwelijks ruimte is voor het tonen van begrip of het daadwerkelijk duidelijk communiceren van de eigen boodschap. Mnookin neemt dit dilemma onder de loep.
Link naar het artikel – gratis beschikbaar bij de Universiteit Deusto (Bilbao)
Case Analysis: the Negotiator and the Bomber: Analyzing the Critical Role of Active Listening in Crisis Negotiations (in ‘blad’, jaar)
Auteur
In dit artikel wordt voortgeborduurd op het communicatie-gebaseerde, interactieve model voor crisisbemiddeling van Michael R. Hammer en Randall G. Rogan. De casus die behandeld wordt is er een waarin een politieonderhandelaar actief luisteren toepast bij een ‘hoog risico aanhouding’ van een gewapende en gevaarlijke figuur waarvan verwacht wordt dat hij weerstand zal bieden…
Link naar het artikel bij Academia.edu
Metaphors for Navigating Negotiations (in Negotiation Journal, 2005)
Auteur
Dit artikel begeleidt de lezer naar een bewustwording van metaforen en hun gebruik bij onderhandelingen en discussies.
Boeken
Geschillenbeslechting naar Behoren: Algemene beginselen van behoorlijke geschillenbeslechting (NBJ, aflevering 21) (Wolters Kluwer, 1998)
M.V. Polak & A.F.M. Brenninkmeijer
Is het wenselijk en mogelijk om algemene beginselen van behoorlijke geschillenbeslechting te ontwikkelen, die zowel in de traditionele als in de alternatieve procesvormen als (minimum) standaard gelden en, zo ja, welke betreft het dan? Deze vraagstelling stond centraal op het eerste symposium dat het E.M. Meijers Instituut voor Rechtswetenschappelijk Onderzoek van de Rijksuniversiteit Leiden aan zijn deelthema Geschillenbeslechting wijdde.
Met de overheid om tafel – Fair play aan beide kanten (SDU, 2013)
Dick Allewijn
Dit boek gaat over mediations waarin de overheid partij is. Dick Allewijn beschrijft de bijzondere aspecten van conflicten met de overheid, en biedt mediators aandachtspunten en strategieën om hun taak zo goed mogelijk te vervullen. Hij analyseert de verhoudingen en schetst hoe met toepassing van mediation die verhoudingen kunnen verbeteren. In formele procedures gaat het meestal over de rechtmatigheid van het overheidshandelen. Veel burgers die de strijd tegen de overheid aangaan, zijn aanvankelijk niet met rechtmatigheid bezig, maar met eerlijkheid.
Tussen Recht en Vrede – Mediation in de responsieve rechtsstaat
(SDU, 2018)
Dick Allewijn
Mediation heeft haar plek gevonden in het juridisch domein. Nu wordt het tijd mediation niet meer door de juridische bril te bekijken, maar haar te beschouwen als een zelfstandige methode om conflicten en geschillen tot een einde te brengen. In welke relatie staan recht en mediation tot elkaar, welke boodschap hebben zij aan elkaar? Mediation speelt een belangrijke rol in de transformatie van de autonome rechtsstaat naar de responsieve rechtsstaat. Deze rede werd in verkorte vorm uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Mediation aan de juridische faculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam. De bijzondere leerstoel Mediation is ingesteld door de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) en het Centrum voor Conflicthantering (CVC).
.png)
Alternatieve conflictoplossing met de overheid
(Die Keure, 2017)
Eric Lancksweerdt
Overheidsinstanties grijpen diep in ons leven in. Uiteraard leidt dit af en toe tot conflicten. Denk maar aan grote dossiers, zoals Uplace. Maar even goed gaat het om tal van kleine zaken die zelden de pers halen, zoals het aanvechten van een benoeming of een vergunning, een schadegeval, een tuchtzaak. Hoe kunnen conflicten met de overheid worden opgelost zonder naar de rechter te stappen? Dit boek geeft een antwoord op die vraag.
NMI kennisreeks – Methode Overijssel: bouwen aan vertrouwen – de inzet van mediationvaardigheden en mediation door overheden
(Griffiths Nijmegen, 1996)
A.M. de Koning
Er bestaat spanning tussen wat de overheid zelf kwaliteit vindt en wat burgers ervaren als een goede dienstverlening van de overheid. De overheid denkt vaak dat de burger alleen maar gelukkig is als hij gelijk krijgt. Maar dat is niet zo. De burger is tevreden als hij met respect wordt behandeld. In ‘Methode Overijssel: bouwen aan vertrouwen’ wordt de overheid opgeroepen niet te verzanden in formele procedures en schriftelijke communicatie, maar te kiezen voor een oplossingsgerichte houding. Een luisterend oor en werkelijke aandacht; u moet u realiseren dat er achter de klacht een mens zit die eerlijk behandeld wil worden.
Link naar boek op Managementboek.nl
Toepassing van mediation bij conflicten in het leefomgevingsbeleid (Uitgave Stichting Mediation MRO) (Boom Juridische uitgevers, 2000)
J.S.M. De Barbanson, D.A. Cleton, J.M. van Koeveringe-Dekker & J.H.M. Bartels
Mediation als alternatieve vorm van geschillenoplossing – Een onderzoek naar mediation in (gemeentelijk) overheidsbeleid op het terrein van milieu en ruimtelijke ordening
(Open Universiteit Nederland, 2005)
A.J. Waterman
De stand van mediation anno 2012/2013 – onderzoek bij gemeenten naar de stand van mediation (NMI, 2013)
Hans Slooijer (vanuit BMC met NMI & VGM)
Link naar rapport op MfN.nl (Directe download)
Mediation naast rechtspraak in het bestuursrecht – Juridische aspecten van mediation hangende een bestuursrechterlijke procedure (SDU, 2006)
M.J.A. Verseveld
Link naar rapport op MfN.nl (Directe download)
Mag het een klacht zijn? – Behandeling van klachten over ambtenaren in een mediation (NMI, 2006)
R.J.M. van den Heuvel
Mediation binnen de overheid: een grote toekomst als methode van geschiloplossing of slechts een modeverschijnsel? (Masterscriptie Tilburg Universiteit, 2013)
Tessa Peels
Link naar scriptie op (Directe download)
PCMO-series
Prettig Contact met de Overheid (1) – Praktische handreiking voor het inzetten van mediationvaardigheden
(BZK, 2010)
Lynn van der Velden, Caroline Koetsenruijter, Martin Euwema
Link naar het rapport op rijksoverheid.nl (directe download)
Prettig Contact met de Overheid (2) – Eindrapportage pioniertraject mediationvaardigheden. Resultaten, analyses & aanbevelingen (BZK, 2010)
Lynn van der Velden, Caroline Koetsenruijter, Martin Euwema
Link naar het rapport op rijksoverheid.nl (directe download)
Prettig Contact met de Overheid (3) – Juridische handreiking informele aanpak (BZK, 2015)
A.T. Marseille, H.D. Tolsma & K.J. de Graaf
Link naar het rapport op rijksoverheid.nl (directe download)
Prettig Contact met de Overheid (5) – Juridische kwaliteit van de informele aanpak beoordeeld (BZK, 2010)
A.T. Marseille, H.D. Tolsma & K.J. de Graaf
Link naar het rapport op rijksoverheid.nl (directe download)
Overheidsbrochures Mediation naast Rechtspraak
Beleidsbemiddeling
Boeken
Beleidsbemiddeling – een praktische oplossing voor maatschappelijke conflicten (SDU, 2015)
Aik Kramer
Aik Kramer, bestuursrechtjurist en beleidsbemiddelaar, geeft in dit boek een concreet stappenplan voor een succesvolle beleidsbemiddeling, geïllustreerd met casuïstiek uit binnen- en buitenland. Hij laat zien hoe je iedereen aan tafel krijgt, hoe je het probleem in kaart brengt en hoe je creatieve oplossingen vindt die kunnen rekenen op een brede consensus.
Link naar het boek op website SDU
Of download hier gratis het eerste hoofdstuk!
Het kan wèl! – bestuurlijk onderhandelen voor een duurzaam resultaat
(MGMC, 2013 (herziene druk))
Frans Evers & Larry Susskind
beschrijving
Boeken (engelstalig)
Breaking the Impasse – Consensual Approaches to Resolving Public Disputes
(Basic Books, 1989)
Lawrence Susskind & Jeffrey Cruickshank
Susskind schrijft op basis van zijn ervaringen binnen het MIT-Harvard Public Disputes Program in heldere taal over consensus-strategieën en het oplossen van maatschappelijke conflicten. Onmisbaar voor civiele activisten en leiders binnen bedrijven en overheid.
The consensus building handbook (Sage, 1999)
Lawrence Susskind, Sarah McKearna & Jennifer Thomas-Larmer
Dit handboek over besluitvorming voor groepen is gericht op het bouwen aan consensus via een informele, ‘common sense’ benadering van samenwerking. Het boek beschrijft hoe willekeurig welke groep deze benadering in de praktijk kan toepassen en verhaalt van verschillende situaties waarin deze benaderingen zijn gebruikt.
Link naar boek op website Studystore
The deliberative democracy handbook – Strategies for Effective Civic Engagement
in the Twenty-First Century (Wiley, 2005)
J. Gastils & P. Levine
Het Deliberative Democracy Handbook is een enorme bron van informatie en inspiratie voor zowel theoretici als hen die in het democratische werkveld werkzaam zijn. Het boek is gelardeerd met case studies uit tal van steden en uit verschillende institutionele omgevingen, waarbij een stelselmatige, zorgvuldige reflectie op de basis principes van ‘deliberatieve democratie’ niet ontbreekt. Het boek biedt hoop op een hernieuwde democratische praktijk, getemperd door kritisch academisch denken en politiek realisme.
Sitting in the Fire (Lao Tse Press, 1995)
Arnold Mindell
Met voorbeelden uiteenlopend van kleine disputen tussen organisaties tot grootschalige conflicten op wereldniveau biedt dit boek een praktische methode om met conflict om te gaan. Er wordt ingegaan op leiderschapscrises, stagnatie, misbruik, terrorisme en geweld. Mindell brengt zijn kennis van conflictpsychologie in verband met zijn kennis over machtsverhoudingen binnen geschillen en reikt verschillende instrumenten aan waarmee mensen een conflict kunnen aangrijpen om aan een gemeenschap en, meer algemeen, gemeenschapszin te bouwen.
Link naar boek op website Amazon
Breaking Robert’s Rules – The New Way to Run Your Meeting, Build Consensus, and Get Results (Oxford University Press, 2006)
Lawrence Susskind & Jeffrey Cruickshank
Robert’s Rules of Order, meer dan 150 jaar geleden geschreven door een militair, zijn niet langer relevant. Amerika (maar ook zeker Nederland) heeft een nieuwe gids nodig als draaiboek voor het efficiënt organiseren van allerlei bijeenkomsten en samenwerkingen. Dit boek neemt recente ontwikkelingen op het gebied van consensus en geschillenbeslechting in overweging en verwerkt ze tot een ‘consensus-building approach’ – een benadering gericht op het werken naar consensus. Deze benadering wordt stap voor stap toegelicht door Susskind en Cruickshank met behulp van realistische scenario’s.
Dealing with differences – dramas of mediating public disputes (Oxford University Press, 2009)
John Forester
Dealing with differences focust zich op conflicten die gegrond zijn in diepgewortelde waarden, meer dan in vormbare belangen. Het boek is rijkelijk voorzien van voorbeelden uit de praktische ervaring van de bemiddelaar in een brede reeks aan conflicten in met name de V.S. Voorbeelden zijn geschillen over heilig land en spanningen rond de formulering van beleid en richtlijnen voor HIV/AIDS. Mediation faalt volgens Forester wanneer belangenpartijen en mediators bepaalde praktische oplossingen al van te voren afwijzen als gevolg van een fixatie op waardeverschillen en het doen van aannames over zowel de ander als zichzelf. Om in zo’n situatie nieuwe openingen te bieden, draagt Forester enkele varianten op grofweg twee praktische benaderingen aan: mediation als een gezamenlijk vraagstuk aan te vliegen, eerder dan een onderhandeling, omdat de connotatie van deze laatste er voor kan zorgen dat partijen al direct met de hakken in het zand gaan. Als tweede geeft Forester mee dat het heel goed kan werken om af en toe de aandacht van de interactie tussen de belangenpartijen weg te sturen, naar een extern object. Dit opent een ruimte om een verhaal te vertellen, waaruit de ander in de positie, waarden en belangen van de 3e persoon de spreker beter kan leren kennen en begrijpen.
Civic Fusion (in American Bar Association, 2012)
Suzan Podziba
Bringing together the forces of political debate, this book outlines civic fusion and the process of successful public policy mediation. To help mediators understand how powerful the tool of mediation is and help them reach their full potential, this guide outlines what civic fusion is and provides real world examples of cases with positive outcomes.
of kijk ook even op webpagina van Susan Bellman voor meer informatie
The Oxford Handbook of Public Policy (Oxford University Press, 2006)
M.A. Hajer, D.W. Laws, M. Moran, M. Rein & R.E. Goodin
Public policy is the business end of political science. It is where theory meets practice in the pursuit of the public good. Political scientists approach public policy in myriad ways. Some approach the policy process descriptively, others approach public policy more prescriptively. Some offer their advice from the Olympian heights of detached academic observers, others as ‘engaged scholars’ cum advocates, while still others seek to instil more reflective attitudes among policy practitioners themselves toward their own practices. The Oxford Handbook of Public Policy mines all these traditions, using an innovative structure that responds to the very latest scholarship. Its chapters touch upon institutional and historical sources and analytical methods, how policy is made, how it is evaluated and how it is constrained.
Artikelen (engelstalig)
Public policy mediation: from argument to collaboration (Taylor and Francis, 2006)
Frank Fischer & Gerard J. Miller
Presenting a broad, comprehensive perspective, the Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods covers the historical development of policy analysis, its role in the policy process, and empirical methods. The handbook considers the theory generated by these methods and the normative and ethical issues surrounding their practice.
Link naar het artikel op Taylor and Francis (paywall)
Planning with complexity: an introduction to collaborative rationality for public policy (Routledge, 2010)
J.E. Innes & D.E. Booher
In an era of rapid change, uncertainty, and hyperpartisanship, when wicked problems abound, tools for solving public problems are more essential than ever. The authors lay out a new theory for collaborative practice in planning, public administration, and public policy.
A dialogue, not a diatribe: effective integration of science and policy through joint fact-finding (in Environment, 49 (1) 2007)
H. A. Karl, L. E. Susskind & K.H. Wallace
Advises that there is urgency for the scientific community to make their research more relevant to society’s needs and to become involved in policymaking. When people have a say in the design, analysis, and application of scientific enquiry they are more likely to value and use it. Describes in detail the process of joint fact finding (JFF), includes references and figures.
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
Deepening Democracy: Innovations in Empowered Participatory Governance (Politics & Society, 29(1), 5-41, 2001)
A. Fung & E. Olin Wright
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
Cultivating Peace: Conflict and collaboration in natural resource management (IDRC Books, 1999)
Daniel Buckles, International Development Research Centre (Canada) & World Bank Institute
Humble Analysis: the practice of joint fact-finding (Westport, 2002)
C. Andrews
Enacting reflective and deliberative practices in action research (in Policy Studies, 40 (5) 2009)
John Forester, Martien Kuitenbrouwer & David Laws
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
On the theory and practice of critical pragmatism: Deliberative practice and creative negotiations (in Planning Theory, 12 (1) 2013)
John Forester
Link naar artikel op Sage Journals (paywall)
Public Policy Mediation (in Dispute Resolution Magazine, XX (4) 2012)
Howard S. Bellman & Susan L. Podziba
Link naar artikel (vrij toegankelijk)
Participatie
Boeken
We gooien het de inspraak in (de Nationale ombudsman, 2009)
A.F.M. Brenninkmeijer
‘We gooien het de inspraak in’ zijn de woorden van een gemeenteambtenaar die wij tijdens ons onderzoek spraken. Dat ‘gooien’ kan met enthousiasme, maar ook met sarcasme gebeuren. Is de inspraakronde een rituele dans of niet? Voor de Nationale ombudsman is het de vraag hoe burgers inspraak- en participatieprocedures beleven. In dit rapport over burgerparticipatie bij gemeenten gaan we daarom uit van de blik van de burgers. Waar zitten burgers, bedrijven en instellingen mee?
Link naar het rapport van de Nationale ombudsman
Burgerinitiatief: waar een wil is… Onderzoek naar de rol van overheidsinstanties bij burgerinitiatieven (de Nationale ombudsman, 2018) A.M.F. BrenninkmeijerDe ombudsman vindt het belangrijk dat iedereen erop kan rekenen dat hij of zij een volwaardig gesprekspartner voor de overheid is. Rond burgerinitiatieven levert dat voor de overheid nieuwe uitdagingen en vraagstukken op. Gemeenten en andere overheidsinstanties zoeken naar nieuwe werkwijzen om invulling te geven aan hun rol. Met dit onderzoek wil de ombudsman aangeven wat burgers dan van de overheid mogen verwachten en daarvoor uitgangspunten vaststellen. Het onderzoek richt zich met name op lokale initiatieven, waarbij veelal gemeenten betrokken zijn of waterschappen
Link naar het rapport van de Nationale ombudsman
De Participatie-alchemist – op zoek naar een bezielde participatie strategie (VNG, 2007-2009)
Marion de Haan, Vincent Schipper, Aad Snijders
Na een periode waarin bedrijfsmatig opereren en schaalvergroting centraal stond, lijkt er een periode van herbezinning aangebroken te zijn. In onze huidige maatschappij wordt gezocht naar onderliggende waarden en nieuwe oplossingen. Zoals een alchemist op een zoektocht is naar goud, zo zijn wij in dit onderzoek op een zoektocht naar de legende van prettige en aantrekkelijke woonomgevingen. In het bijzonder gaan wij op zoek naar het vakmanschap van de participatie‐alchemist.
Deze scriptie staat bij ons in de boekenkast
Co-production and co-creation: engaging citizens in public service (Taylor & Francis, 2018)
Taco Brandsen, Trui Steen & Bram Verschuere
We spreken van co-productie en co-creatie wanneer burgers actief deelnemen in het leveren en ontwerpen van de diensten die zij ontvangen. Omdat de interesse in burgerparticipatie over het algeheel is toegenomen, krijgen beleidsmakers ook steeds vaker met co-creatie te maken. De verwachtingen zijn hoog en het wordt gezien als mogelijk antwoord op de legitimiteitscrisis en op de afname aan middelen die de publieke sector beschikbaar heeft. Verder wordt het gezien als een algehele drijfveer om vrijwillige deelname en sociale cohesie te versterken in een steeds verder gefragmenteerde en geindividualiseerde samenleving.
Link naar boek op Academia.eu (vrij toegankelijk)
Artikelen (engelstalig)
Direct Citizen Participation: Building a Theory (Graduate School of Business and Public Policy, 2003)
Nancy C. Roberts
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
Organizing interfaces between government institutions and interactive governance (uitgever, jaar)
J. Edelenbos, L. van Schie & N. Gerrits
Initiatieven om de betrokkenheid van burgers en het maatschappelijk middenveld bij publieke besluitvorming te vergroten zijn een wijdverspreid fenomeen. Interactieve beleidsvorming, burgerpanels, burger petities, nieuwe vormen van participatie en andere manieren worden gebruikt om de invloed van burgers op besluitvorming te vergroten. Een belangrijke issue in het wetenschappelijk debat is hierbij de relatie tussen burgerparticipatie en de bestaande democratische instituten. Deze relatie wordt in dit artikel onderzocht en er worden suggesties gedaan deze vorm te geven en te managen.
Link naar het artikel op RepubEur (directe download link)Public Participation and Climate Change adaptation: avoiding the Illusion of Inclusion (Climate Policy (7), 2007 (1))
Roger Few, Katrina Brown & Emma Tompkins
Het betrekken van veel stakeholders bij de besluitvorming levert fundamentele uitdagingen op voor klimaatbeleid. Veel van deze uitdagingen zitten hem in de bestaande machtsverhoudingen. Wanneer het anticiperend beleid op klimaat betreft kunnen deze uitdagingen nog vergroot worden doordat het over problemen gaat die op de lange termijn spelen en onzeker zijn qua uitkomsten. Als hier niet goed over wordt nagedacht is het waarschijnlijk dat de spanningen tussen de principes van participatie en die van anticiperend beleid hoog oplopen en kunnen uitmonden in een ‘over gemanagede’ vorm van inclusiviteit waar geen van de betrokkenen bij gebaat is.
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
A Comprehensive Guide for Social Impact Analysis (Centre for Good Governance, 2006)
Centre for Good Governance
Sociale impact is de impact van ontwikkelingen op de menselijke omgeving. De impact van ontwikkelingen hebben veel verschillende vormen en maten. Hoewel er vaak significante voordelen voortvloeien uit (ruimtelijke) ontwikkelingen, is het ook nodig om de negatieve externe effecten die ermee gepaard gaan in kaart te brengen en te meten. Zo kunnen de positieve externe effecten geoptimaliseerd worden en de negatieve externe effecten beperkt.
Boeken
Wicked World – Systeeminnovatie voor Complexe Problemen (Noordhoff Business, 2019)
Karel van Berkel & Anu Manickem
Het boek introduceert systeeminnovatie voor probleemoplossing: dieper duiken, verbanden en patronen leren zien en ontdekken dat simpele oorzaak-gevolg conclusies vaak niet te trekken zijn. Door het veranderen van kleine dingen kunnen grote vernieuwingen plaatsvinden. Met nieuwe begrippen, afkomstig uit systeem- en complexiteitstheorieën laat het boek zien hoe met uitdagingen als robotisering, polarisatie, burn-out, globalisering en cybercriminaliteit omgegaan kan worden. De ontwikkeling van systeemwijsheid is daarbij de eerste stap.
Link naar het boek op Managementboek.nl
Artikelen
Omgaan met wicked problems (in Beleidsonderzoek Online, 2019)
Arno Korsten
Over beleidsvoorbereiding en het ontwerpen van overheidsbeleid is inmiddels veel bekend. Er bestaat een uitgebreid kennisfonds, een inzichtenrepertoire en een vaardighedenpaneel over hoe dat ontwerpen van goed structureerbare problemen aan te pakken, zoals bijvoorbeeld het maken van een straatnamenplan, een voornemen tot wegonderhoud of een bestemmingsplan. Maar er is een bepaald type beleidsproblemen dat door de kenmerken van die problemen, de vele daaraan gerelateerde waarden en belangen, en de bestuurlijke en maatschappelijke context nog om verdere uitwerking vraagt. Dat zijn de ongetemde problemen of ‘wicked problems’ (WPs).
Link naar het artikel op BeleidsonderzoekOnline (direct link)
#WOEST – De kracht van verontwaardiging (Amsterdam University Press, 2018)
Jasper Zuure & Sarah de Lange
In dit boek wordt ingegaan op de positieve en negatieve kanten van verontwaardigde burgers in de maatschappij. Er wordt gekeken naar de onderliggende boodschap van verontwaardiging en naar hoe deze productief ingezet kan worden binnen de rechtsstaat.
Link naar het boek op ManagementBoeken.nl
Boze burgers – Integriteit van Ambtenaren en Bestuurders in Een Mondige Samenleving (Wolters Kluwer, jaar)
o.a. Philip Brouwer, Gerard van Westerloo & Herman van Gunsteren
De tijd dat overheden in relatieve ongestoordheid besluiten konden doordrukken is voorbij. Burgers weten tegenwoordig heel goed waar en hoe ze hun recht kunnen halen. Sommigen verzetten zich net zo lang tot ze de strijd hebben gewonnen of alle juridische middelen zijn uitgeput. Wie zijn die doorzetters, wat drijft ze en hoe gaan ze te werk? In dit boek een bundeling van de serie ‘Boze Burgers’, verschenen in Binnenlands Bestuur in de afgelopen jaren, aangevuld met de huidige stand van zaken.
Culturen van Besturen (Boom, 1994)
Herman van Gunsteren
De hedendaagse onoverzichtelijkheid en pluraliteit van de samenleving betekenen voor de politiek evenzovele taken van ordening van het publieke verkeer. Politiek en bestuur kunnen deze nieuwe taken moeilijk aan. Zij hebben de handen vol aan zichzelf en aan oude en evenzeer belangrijke taken. Burgers zien dit en keren zich teleurgesteld van de politiek af. Politici, op hun beurt, bekritiseren die verlating van staat en politiek in termen van desinteresse, calculatie en gebrek aan burgerzin. Deze impasse van wederzijdse teleurstelling en beschuldiging kan volgens de auteur doorbroken worden door een ander gezichtspunt te kiezen
Weten is nog geen doen – een realistische kijk op redzaamheid (WWR, 2017)
Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid
Naast denkvermogen is ‘doenvermogen’ minstens zo belangrijk om aan de hoge eisen van de participatiesamenleving te kunnen voldoen. De overheid verwacht van burgers steeds vaker dat ze zelfredzaam zijn op het gebied van gezondheid, persoonlijke financiën en de arbeidsmarkt. De WRR vraagt met dit rapport aandacht voor het belang van niet-cognitieve vermogens, zoals een doel stellen, in actie komen, volhouden en om kunnen gaan met verleiding en tegenslag.
Link naar het rapport op wwr.nl
Maatwerk in het sociaal domein (Mediawerf, 2020)
Evelien Meester
Maatwerk, efficiëntere zorg en minder kosten. Dit zijn maar een paar doelen van decentralisaties in het sociaal domein. Hoe je dat als professional bij gemeenten in het vat moet gieten, blijkt in de praktijk niet eenvoudig. Maatwerk in het sociaal domein biedt concrete handvatten hoe professionals maatwerk kunnen toepassen met de Omgekeerde Toets. Dit handboek voor omgekeerd werken, denken en doen geeft antwoorden op de meest prangende vragen die hierbij komen kijken.
Link naar het boek op Stimulansz
Group Dynamics (Cengage Learning, Inc, 2013)
Donelson R. Forsyth
Forsyth combineert in dit boek empirisch onderzoek en empirische studies om het theoretisch begrip van groepen te duiden. Hierbij illustreert hij de toepassing van concepten op daadwerkelijke groepen en laat aan de hand van case studies zien hoe je tot de meest omvattende benadering (en behandeling) van groepen komt. De schrijver bouwt elk hoofdstuk op om een uit het leven gegrepen casus, waarbij hij inzichten en voorbeelden gebruikt van uiteenlopende disciplines, waaronder psychologie, recht, onderwijs, sociologie en politieke wetenschappen.
Spiral Dynamics – Mastering values, leadership, and change (Blackwell Publishing, (1996) 2006)
Don Edward Beck & Christopher C. Cowan
Dit inspirerende boek voegt precisie en kracht toe aan het begrip over menselijke waardesystemen en 21e-eeuws leiderschap. Het borduurt voort op Richard Dawkins’ concept van ‘memes’ en Clare W. Graves’ ‘Levels of Existence Theory’ om een heel specifieke gereedschapskist voor het managen van de diepste verschillen in mensen.
Allemaal andersdenkenden (Business Contact, 2016)
Geert Hofstede
‘Allemaal andersdenkenden’ is een van de invloedrijkste boeken van de afgelopen decennia. Het is een standaardwerk voor wie denkt over en werkt met cultuurverschillen: overheid en bedrijven, NGO’s, studenten, reizigers en krantenlezers. De ‘dimensies van Hofstede’ hebben blijvend bijgedragen aan wederzijds begrip tussen mensen in bedrijven, organisaties en andere sociale systemen over de hele wereld.
Link naar het boek op ManagementBoek
Critical Mass – How one thing leads to another (Farrar Strauss & Giroux-3Pl, 2006)
Philip Ball
Zijn er ‘natuurwetten’ die de manier waarop wij ons als mensen gedragen sturen? Net zoals er wetten bestaan die bepalen hoe materie zich gedraagt? Hoe onwaarschijnlijk het ook is, toch lijken dergelijke wetten er nu wel te ontstaan door de pogingen om instrumenten en concepten vanuit de natuurwetenschappen naar de sociale wetenschappen. Deze nieuwe ontdekkingen zijn deel van een oude traditie, denk aan systeemdenkers als Thomas Hobbes, Adam Smith, Immanuel Kant, Auguste Comte en John Stuart Mill. Maar eerder had men hiervoor de instrumenten nog niet. Philip Ball laat zien hoe we door het gebruik van deze instrumenten veel aspecten van het gedrag der menselijke masse kunnen verklaren.
The struggle for recognition – The moral grammar of social conflict (
John Wiley & Sons, 1996)
Axel Honneth
In dit boek legt Axel Honneth de argumenten die Hegel voorstond nog eens onder de loep. Hij claimt hierbij dat ‘de strijd voor erkenning’ gezien moet worden als de kern van sociaal conflict.
Link naar het boek op ManagementBoek
The Functions of Social Conflict (Simon & Schuster, 1964)
Lewis Coser
De positieve waarde van conflicten voor alle samenlevingen komen aan het licht in deze studie. De auteur laat zien hoe conflict bepaalde sociale functies kan vervullen zoals het behoud van groepsgrenzen en het voorkomen van terugtrekkend gedrag van groepsleden. Honneth is kritisch op de visie dat conflict dysfunctioneel is en laat zien waarin dit beeld tekortschiet. In een serie van simpele stellingen die hij heeft gedestilleerd van George Simmel, laat Honneth zien wat de functies van sociaal conflict zijn. Deze stellingen verbindt hij vervolgens aan theorieën uit de psychoanalyse en empirisch onderzoek.
Adaptive governance of social-ecological systems (Annual Review of Environment and Resources 30 (1), 2005)
Carl Folke, Thomas Hahn, Per Olsson & Jon Norberg
We verkennen de sociale dimensie die ten grondslag ligt aan een ‘adaptieve ecosysteem benadering’ tot management. De zoektocht richt zich op ervaringen met adaptieve governance van socio-ecologische systemen in tijden van abrupte verandering (lees: crisis) en neemt de sociale bronnen van vernieuwing en reorganisatie in ogenschouwen.
Link naar het boek op ResearchGate (vrij toegankelijk)
Intuition and affect in risk perception and decision making (Judgement and Decision Making 3 (1), 2008)
G. Böhm & W. Brun
Intuïtie en affectie zijn lange tijd genegeerd als onderwerpen in de literatuur over menselijke beoordeling en besluitvorming. Het beoordelingsproces dat bij risicoperceptie en besluitvorming komt kijken is maar al te lang vanuit de cognitieve hoek aangevlogen en te weinig vanuit de intuïtieve en emotionele kant. Recentelijk is hier verandering in gekomen en een brede waaier aan onderzoek in deze richting is nu rijp voor een evaluatie. In dit nummer kijken we naar de opbrengst van onderzoek naar intuïtie en affectie alsook een bredere waaier aan emoties die een rol spelen bij besluitvorming.
Future Positive – Change your mindset for a positive future (Penguin Random House, 2018)
Edward de Bono
‘Of one thing in life we can be sure. The quality of our life in the future will depend on the quality of our thinking’. Waarom zijn we zo geneigd om negatief te zijn? Hoe kunnen we positiever worden, zowel als individu alsook als maatschappij? Het antwoord ligt in de manier waarop we denken. De sleutel tot positief denken is het ontwikkelen van nieuwe concepten, of we nu iets compleet nieuws verzinnen of oude kennis in een nieuw licht zetten. Als we een bewuste en positieve inzet doen om onze gedachten te veranderen, kunnen we ons van een positieve toekomst verzekeren en kunnen we de kracht van gerichte gedachten inzetten om ons van onze kleinigheid te verlossen. Edward de Bono is genomineerd voor een Nobelprijs voor zijn creatieve gedachtegoed op het gebied van mindset training.
Link naar het boek op DeSlegte
Adaptive governance: integrating science, policy, and decision making ( (Columbia University Press, jaar)
R.D. Brunner & T.A. Steelman
Terwijl bij wetenschappelijk management (‘scientific management’) de fundering voor centrale beleidsvorming ligt in het wetenschappelijk onderzoek, is dit bij ‘adaptive governance’ niet zozeer het geval. Adaptive governance heeft zijn grondslag in het open besluitvormingsproces waarin verschillende belangen worden erkend, de gemeenschap centraal staat en gezamenlijk onderzoek als aanvulling dient op traditionele wetenschap. Aan de hand van verschillende case studies uit het Westen van de VS laten Brunner en Steelman zien hoe deze insteek uitpakt voor het gezamenlijk beheer van flora en fauna.
Conflict Revolution – Designing Preventative Solutions for Chronic Social, Economic and Political Conflicts (Good Media Press, 2015)
Kenneth Cloke
Kenneth is een van de meest onderlegde figuren op het gebied van conflicthantering, zowel lokaal als globaal, persoonlijk en professioneel, privé en politiek. Zijn trainingen, boeken en manier van spreken geven hier blijk van. Conflict Revolution transformeert de traditionele manier van kijken naar conflicten, vrede en menselijk gedrag naar een omvangrijke weg voorwaarts voor mediators en wereldburgers. Kijk eens naar de politiek van vandaag de dag. Als je dacht dat het allemaal van kwaad tot erger ging, kijk dan nog maar eens goed. Cloke wijst je op de mogelijkheden en redenen tot optimisme die in het huidige politieke landschap te vinden zijn!
The Policy Paradox – the art of political decision-making (Norton & Company, (1988) 2012)
Deborah Stone
Beleid Maken is een politieke strijd over waarden en ideeën. Deborah Stone legt de paradoxen bloot die zelfs aan de meest eenvoudige en logische beleidskeuzes ten grondslag liggen en laat zien hoe deze keuzes onlosmakelijk verbonden zijn aan ‘rationaliteit’ – die van de markt of die van de ‘polis’. Door deze steeds tegen elkaar af te zetten, laat ze heel duidelijk zien hoe iedere situatie verschillende geinterpreteerd kan worden en hoe dit de logica van beleidskeuzes beïnvloedt. Zeer helder geschreven met sprekende voorbeelden.
Link naar het boek op StudyStore
Of download het volledige boek hier op Docshare (directe download link)
maken we beleid begrijpelijk of maken we begrijpelijk beleid? – De verplaatsing van communicatie (RVD Communicatiereeks in Platform (1), 2004)
GUIDO RIJNJA & LOUIS MEULEMAN
Als het beleidsproces bijna klaar was, was het de beurt aan communicatie. Zo ging dat tot voor kort. Maar de tijden zijn veranderd: eerder lijkt sprake van het omgekeerde. De complexe samenleving dwingt beleidsmedewerkers de communicatieve kant van hun vak al vanaf de prille start in ieder dossier mee te wegen. Door de buitenwereld binnen te halen en goed gebruik te maken van die signalen bij de formulering en presentatie van beleid.
Link naar het artikel op PublicStrategy (directe download link)
Boeken
De sociale werking van recht – een kennismaking met de rechtssociologie en rechtsantropologie (Juridische uitgeverij Ars Aequi, 2012)
John Griffiths & Heleen Weyers
Selectie ‘klassiekers’ van de rechtssociologie. Deze selectie biedt een eerste kennismaking met de rechtssociologie en rechtsantropologie. De inhoud bestaat voor het overgrote deel uit vertalingen van oorspronkelijk elders gepubliceerde artikelen. Deze zijn gekozen omdat ze op zichzelf de moeite waard zijn, belangrijke benaderingswijzen en bevindingen presenteren en uit didactisch oogpunt geschikt zijn voor een eerste kennismaking met het vak.
Het probleemoplossend vermogen van het rechtssysteem (Boom Juridische Uitgevers, 2020)
A.J. Akkermans, G. de Groot & A.T. Marseille
In vrijwel elk rechtsgebied doen zich innovatieve ontwikkelingen voor in de omgang met conflicten. Dit speelt zowel binnen de overheidsrechtspraak als daarbuiten. Te denken valt aan de mate waarin het recht en de procedure de uitkomst van het geschil bepalen en de mate waarin conflicteigenaren en derden zeggenschap hebben over conflicten en oplossingen. De lustrumconferentie van het Netherlands Institute for Law and Governance (NILG) die eind 2019 werd gehouden, had als doel om aan de hand van inleidingen en debat te onderzoeken wat er op het vlak van het probleemoplossend vermogen van het rechtssysteem gaande is, en of dat op transformatie duidt. De bijdragen van de bundel zijn primair bedoeld om elkaar te informeren door een dwarsdoorsnede te geven van wat er op diverse rechtsgebieden gaande is rondom het thema probleemoplossing in het rechtssysteem.
Link naar het boek op Boom Uitgevers
Boeken (Engelstalig)
Justice as Fairness – Restatement (Business Contact, 2016)
John B. Rawls
John Bordley Rawls was een Amerikaans moreel en politiek filosoof in de liberale traditie. Hij hield de speciale James Bryant Conant leerstoel aan Harvard en het Fulbright Fellowship en de National Humanities Medaille in 1999 voor zijn werk aan ‘het herstel van het geloof in democratie’ – aldus Bill Clinton. Rawls rangschikte de Principes van Vrijheid (het vrijheidsbeginsel, het beginsel van gelijkwaardigheid en eerlijke kansen en het beginsel van onderscheid en verschillen) op lexicale voorrang, waardoor deze tegen elkaar afgezet kunnen worden wanneer ze in de praktijk met elkaar botsen. Toch ziet hij deze drie beginselen als een samenhangend geheel die samen bijdragen aan het overkoepelende begrip van Gerechtigheid als Eerlijkheid. Deze conceptie van gerechtigheid garandeert dat de minst bedeelden niet worden geschaad of vergeten.
Ethics and the Rule of Law (Cambridge University Press, 1983)
David Lyons
Deze inleiding op de rechtsfilosofie biedt een moderne en kritische overweging van alle grote dilemma’s op dit gebied. De rechtsfilosofie is de laatste decennia een vrij actief onderzoeksgebied geworden waarin filosofen, beroepsbeoefenaars, theoretici en sociale wetenschappers elkaar hebben gevonden. De meer abstracte vragen over de natuurwetten en de relatie die deze hebben ten opzichte van sociale normen en morele standaarden lijken nu directe relevantie te hebben voor de meer praktische en dringende vragen over de rechtvaardiging van strafoplegging, burgerlijke ongehoorzaamheid, morele handhaving en problemen omtrent gerechtigheid, rechten, welzijn en vrijheid. Lyons is een goede, systematische gids die je door dit ingewikkelde gebied leidt en kan zonder formele opleiding of training in het recht of de filosofie gelezen worden.
A Critical Introduction to Law (Taylor & Francis, 2004)
Wade Mansell & Melinda Meteyard
De reguliere inleiding op Recht wordt in A Critical Introduction to Law in twijfel getrokken onder de aanname dat recht inherent politiek is en de belangen van enkele machtigen reflecteert hoewel het zichzelf als neutraal voordoet. Het boek bevat een algehele analyse van de ‘common sense of law’, het gebruik van antropologische voorbeelden om externe perspectieven op ons gebruik en begrip van wetgeving te krijgen en een overweging van enkele centrale begrippen in de rechtsleer zoals orde, regels, eigendom, geschillenbeslechting, legitimiteit en de rechtsstaat. Ook wordt ingegaan op de onderwerping van vrouwen door wetgeving en tenslotte wordt een kritiek geformuleerd op het effect van ons begrip van de wet op de wijdere wereld.
Law and the Modern Mind (Taylor & Francis, 1930 (2009))
Jerome Frank
Vertaald uit het Engels-Law and the Modern Mind is een boek uit 1930 van Jerome Frank waarin werd gesteld dat gerechtelijke beslissingen meer werden beïnvloed door psychologische factoren dan door objectieve juridische premissen. Frank, toen juridisch academicus, publiceerde het boek na een psychoanalyse van zes maanden.
Philosophy of Law (Pearson Education, 1974)
Martin P. Golding
Dit boek introduceert de basisprincipes van de rechtsfilosofie en behandeld de grootste controversiële issues.
Artikelen
Bronnen van juridisering en hun confluentie (NBJ, aflevering 21) (Stichting Ars Aequi, 1997)
C.J.M. Schuyt
Schuyt heeft het verschijnsel juridisering eens gedefinieerd als ‘het ontstaan en creëren van formele regels voor de ordening van sociale relaties’ (‘Bronnen van juridisering en hun confluentie’, NJB 1997-21, p. 925-930).
Link naar artikel op recht.nl (Ars Aequi)
Artikelen (Engelstalig)
The Social Psychology of Procedural Justice (in Contemporary Sociology 18(5)) (Plenum, 1988)
E. Allan Lindt & Tom R. Tyler
Officiële autoriteiten functioneren het best wanneer ze respect en medewerking van het publiek ontvangen. Er is aanzienlijk bewijs dat de sleutel hiervoor ligt in het winnen van vertrouwen van het publiek door de eerlijkheid van het process naar voren te schuiven. Meer dan de uiteindelijke uitkomst van bijvoorbeeld een juridische procedure of een politieoptreden is het van belang dat officiële instanties eerlijk omgaan met leden van de bevolking. Dit positieve effect wordt zowel op persoonlijk als op maatschappelijk niveau ervaren. Op basis van deze kennis kan de beroepspraktijk van bijvoorbeeld de politie en de rechtspraak bijgestuurd worden om het vertrouwen in deze instituten te vergroten.
Link naar het artikel op ResearchGate (vrij toegankelijk)
Reasoning is for arguing: understanding the successes and failures of deliberation (in Political Psychology 33 (2)) (Scholarly Commons, 2012)
H. Mercier & H. Landemore
Theorici op het gebied van deliberatieve democratie hebben er soms moeite mee om de experimentele uitkomsten van de psychologie en politieke wetenschap met elkaar in verband te brengen. We verhelpen dit probleem door een laag toe te voegen binnen de psychologische theorie die betrekking heeft op normatieve politieke theorie. Specifiek kijken we naar de Argumentatieve Theorie die de geobserveerde patronen uit beide werkvelden meer coherentie geeft. Deze theorie gaat ervan uit dat het het beste werkt om argumenten te genereren en evalueren vanuit persoonlijke of individuele mechanismen en van hieruit het publieke debat aan te gaan, omdat de combinatie en interactie van persoonlijke redeneringen beter werkt dan individuele redeneringen of de bevestigende werking van het spreken met gelijkgestemden ofwel de ‘confirmation bias’. Alleen in gesprek met andersdenkenden kunnen nieuwe houdingen ontstaan en onjuiste aannames en gedachtepatronen worden hersteld.
Link naar het artikel op University of Pennsylvania Repository (directe download link)
